Küresel petrol piyasasında yeni dönem: Arz talebi aşıyor, dinamikler değişiyor

Dünya petrol piyasaları, arz-talep dengesi ve tüketim alışkanlıklarında yaşanan yapısal değişimlerle yeni bir evreye giriyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), hükümetlerin mevcut politikaları ve piyasa verileriyle hazırladığı “Petrol 2025” raporunda, ABD ve Çin’in uzun yıllardır süren dominant rolünün geride kalacağına dikkat çekti.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

2015-2024 döneminde küresel petrol arzının yüzde 90’ı ABD kaynaklı olurken, talep artışının yüzde 60’ı Çin’den geldi. Ancak 2030’a doğru bu iki ülkenin etkisinin azalması bekleniyor. ABD’de yatırım temposunun yavaşlaması üretimi sınırlarken, Çin’de elektrikli araçların yaygınlaşması, LNG’li kamyonlar ve gelişmiş hızlı tren altyapısı petrol talebini sınırlıyor.

TALEP ARTIŞI YAVAŞLIYOR, ZİRVE YAKLAŞIYOR

IEA verilerine göre, küresel petrol talebi 2024-2030 arasında yalnızca 2,5 milyon varil artışla günlük 105,5 milyon varile ulaşacak. Bu dönemde talep artışı 2025-2026 yıllarında günlük 700 bin varil seviyelerinde seyrederken, sonrasında belirgin bir yavaşlama öngörülüyor. 2030 itibarıyla ise küçük bir düşüş yaşanması muhtemel.

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR VE YENİLENEBİLİR ENERJİ ETKİSİ BÜYÜYOR

Elektrikli araç satışlarının 2025’te 20 milyonu geçmesi ve toplam araç satışlarının dörtte birine ulaşması bekleniyor. Bu gelişme, on yılın sonunda günlük 5,4 milyon varillik petrol talebini ortadan kaldıracak. Elektrik üretiminde de benzer bir dönüşüm yaşanıyor. Suudi Arabistan gibi ülkelerde petrol yerini doğal gaz ve yenilenebilir kaynaklara bırakıyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

PETROKİMYA VE JET YAKITI TALEBİ ARTARKEN RAFİNAJ BASKI ALTINDA

2026 sonrası dönemde küresel petrol talebinin en büyük itici gücü petrokimya sektörü olacak. Petrokimyasallar ve biyoyakıtlar dışında kalan yakıt bazlı tüketim ise 2027’ye kadar zirve yapabilir. Jet yakıtı ise tek istisna olarak büyümeye devam edecek.

Bu dönüşüm, rafineri kapasitesini de etkiliyor. 2027’de günlük 86,3 milyon varil ile zirve yapması beklenen rafine ürün talebi, sadece 710 bin varillik artışla sınırlı kalacak. 2030’a kadar bazı rafineri tesislerinin kapanması gündeme gelebilir.

ARZ ARTIŞI TALEBİ GEÇECEK: 5 MİLYON VARİLLİK KAPASİTE EKLENİYOR

IEA’nın raporuna göre, Suudi Arabistan ve ABD öncülüğünde küresel petrol üretim kapasitesi 2030’a kadar 5,1 milyon varil artarak günlük 114,7 milyon varile ulaşacak. Bu da arzın, talep artışının oldukça üzerinde gerçekleşeceğini ortaya koyuyor.

IEA Başkanı Fatih Birol, “Yeni veriler, gelecek yıllarda piyasaların yeterli düzeyde arz edileceğini gösteriyor,” derken enerji güvenliğine dair jeopolitik risklerin hâlâ ciddi boyutta olduğunun da altını çizdi.

Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Sorumluluk Beyanı